Bu yazıyı okumadan önce daha önceki yazılarımı okumanızı tavsiye ederim;

 

   Forex piyasasında onlarca parite vardır ve her paritenin kendine has özellikleri vardır. Spread, swap, sözleşme büyüklüğü gibi. Bu değerler pariteler arasında değişiklik gösterirken aynı zamanda firmadan firmaya da değişiklik gösterebilmektedir. Herhangi bir firmadan herhangi bir pariteyi örnek alalım ve ons altını inceleyelim;

   Paritelerin isimler firmadan firmaya değişiklik gösterebilmektedir, XAUUSD, GOLD gibi isimlerle denk gelebilirsiniz Ayrıca kısa bir bilgi olarak pariteler Major, Minor, Egzotik ve Emtia olarak gruplandırılmıştır. Daha sonraki yazılarımda bunlara da değinirim.

    Paritenin özelliklerini inceleyecek olursak, yukarıda  sözleşme büyüklüğü ve swap gibi her pariteye özel değişkenleri görebilirsiniz. Ons altın için bu firmada sözleşme büyüklüğü 100 olarak belirlenmiştir. Başka bir firmada 1 de olabilir, 100.000 de.

   Şimdi asıl konuya gelecek olursak, XAUUSD paritesinde işlem açabilmek için minimum sözleşme büyüklüğü bu firmada 100 olarak belirlenmiştir. Forex piyasalarında işlemler lot olarak açılmaktadır. Lot bir birimdir ve 1 lot, sözleşme büyüklüğünce o paritenin değerine eşittir. Minimum 0.01 lot işlem açılabilmektedir ve yukarıda özelliklere göre XAUUSD paritesinde 1 lot işlem açabilmek için 100 adet XAU yani altına almak zorundasınız. Şu an ki değeri 1 altın = 1519,76$ olduğunu bildiğimize göre siz 1 lot işlem açmak istediğinizde 100×1519,76= 15.179,76$ paranızı kullanmak zorundasınız. Yani 1 kaldıraçla 1 lot XAUUSD işlemi yapabilmek için hesabınızda minimum 15 bin dolar civarında paranız olması gerekemektedir ve kaldıraç tam olarak burada devreye girmektedir. Sizin bu işlemi açabilmek için bu kadar paranız yoktur ya da daha az para kullanarak daha fazla işlem açmak istiyorsunuzdur.

   Kaldıraç, açtığınız işlemin geri kalan miktarını sistemin tamamlamasıdır. Sistem size sözleşme büyüklüğü miktarınca işlem açabilmeniz için koyduğunuz paranın üstünü kendi tamamlamaktadır. Örneğin 100$’ınız var bu işlemi açmak istiyorsunuz, siz 100$’lık işlem açtığınızda geri kalan 14.900$’ı sistem sizin yerinize oraya koymaktadır. Sisteme göre kazandığınız para sizin olmaktadır  ki zaten 100 $’a oradanla kazanırsınız veya ters yönden bakacak olursak işleminiz 100$ eksiye düştüğünüzde ana paranız biter, işlem otomatik olarak kapanır ve sistem parasını geri alır. Tüm sistem nasıl sadece sizin para kaybetmeniz üzerine kuruluysa, aynı şekilde kaldıraç sistemi de, sadece çok parası olan insanların değil az parası olan insanların da bu sistemde işlem yaparak para kaybetmesine olanak sağlar. Olumlu düşünecek olursak, para kazanmasına da diyebiliriz. Sistemde size verilen para sadece işlemi açabilmeniz için oraya konulduğu söylenen paradır ve azalması ya da artması söz konusu değildir. Çünkü forex piyasalarında aktardığınız fondan daha fazlasını kaybetmek gibi bir durum yoktur. En basit tabiriyle böyle açıklayabiliriz, birbirinin tersi yöne işlem açan bireylerin diğerinin kaybettiği parayı kazanması gibi derin olaylara şimdilik girmiyorum.

   Neyse,

   Örneğimiz üzerinden devam edelim, diyelim ki biz kaldıraç miktarımızı 100 olarak belirledik. XAUUSD paritesinde 1 lot işlem açmak için gereken para miktarı şu an itibariyle 15.179,76$’dı ve XAUUSD paritesi işlemi açtığımız yönde 1$ hareket ettiğinde biz de 1$ kazanıyor, tersi yönde hareket ettiğinde 1$ kaybediyorduk. 100 kaldıraç kullandığımızda ise, öncelikle işlemi açmamız gereken para miktarı değişiyor ve 15.179,76/100=1519,76$ oluyor. Yani 1 lot işlem açmak için bu sefer 1.500$ gibi bir miktarı işleme bağlamamız gerekiyor ve 15.000$’a oranla kazandığımız 1$’ı, bu sefer 1.500$ kullanarak kazanmış oluyoruz. (Bacak boyu veya pipslik değişim miktarlarını hesaba katmadan sadeleştirilerek anlatılmıştır bu konu diye not düşelim buraya.)

   Lot nedir kısmına da burada kısaca değinecek olursak, eğer 1 lot yerine 0.01 lot açmış olsaydık, bu sefer de aynı işlemi 1500$ yerine 15$ ile açmış olacaktık. Yani lot bir birimdir, çarpandır ve tüm paritelerde ortak olarak kullanılır. Kazanç ve kayıp da aynı şekilde lot miktarına bağlıdır, 1 lot da 100$ kazandıran ya da kaybettiren işlem, bu sefer de 0.01 lotta 1$ kazanç kayıp oranına düşecektir. Sadece 1 tane işlem açmak yerine 10 tane işlem açtığınızı ya da 100 tane açtığınızı düşünebilirsiniz. Sadece birimdir ve 0.01 ile başlar ve 0.01’in katı her değerde işlem açabilirsiniz.

   Tüm bu anlattıklarımı rastgele başka bir paritede kısaca bir görselle özetleyecek olursak;

   EURUSD paritesi diyelim ve parite özelliklerine bakalım:

   Yukarıdaki tabloyu detaylı incelerseniz eğer, kaldıracımız arttıkça işlemi açmak için gereken paramız azalarak aynı kazancı elde etmekteyiz. Ne güzel işte diyebilirsiniz, keşke o kadar güzel olsa bu durum. Marjin seviyesi gibi göreceğimiz durumlarda konuyu daha iyi anlayacaksınız. Aslında ne kadar çok kazanabilirseniz, o kadar çok da kaybedebiliyorsunuz. Bir işlemi açmak için 10$ kullanabilirsiniz ama hesabınızda para olduğu sürece kasanızdaki paradan yemeye devam ederek, paranız bitene kadar eksiye düşebilirsiniz.

   İşlemler terse yönde hareket ettiğinde her zaman geride yani hesabınızda bunu karşılayacak paranız olmak zorundadır, yoksa elinizdeki paradan daha çok para kaybedemeyeceğiniz için işlemler zararda otomatik kapanacaktır. Hatta bu kadar basit bir şekilde bahsetmeyelim bu konudan, bir sisteminiz olmalı, ne kadar parayla ne kadar işlem açmanız gerektiğini belirleyen, ne kadar zararda işlemi kapatmanız gerektiğini, ne kadar kar ettiğinizde işlemi kapatmanz gerektiğini belirleyen düzenli bir sisteminiz olmalı. Bu sistem 100$ için de, 1000$ için de, çok daha büyük paralar için de aynı şekilde uygulanmalı ve sadık kalınmalıdır. Yoksa kendini kontrol edemeyerek, elinizdeki paraya göre işlem büyüklüğünü ayarlamaz ve küçük bir hatanızda ya da hırsa kapıldığınızda kaybolur gidersiniz.

  Kısa toprlayacak olursak, içerisinde 100$ fon olan bir hesapta EURUSD paritesinde 100 kaldıraçla 0.01 işlem açtığınızda sadece 10,99$’ı işleme bağlamış oluyorsunuz. Kullanabileceğiniz 90$ daha paranız bulunmakta hesabınızda. Ama işler istediğiniz gibi gitmediğinde hesabınızdaki tüm para bitene kadar yani açtığınız işlem -100$ olana kadar kapatmadığınız sürece işlem açık kalacaktır ve sonunda “stop-out” ya da “rekt” olarak tabir edilen, daha da çok hesap patlatma olarak bilenen durumu yaşyorsunuz ve hesabınız sıfırlanıyor. Yeni başlayanlar için; açtığınız hiçbir işlem eksiye düşmeden artıya geçmeyecektir diye şartlayabilirsiniz kendinizi. Hesabınızda her zaman o eksiye düşüşünü karşılayacak para olmak zorundadır ve bunu da elinizdeki paranın hepsini kullanmayarak açacağınız işlemlerle sağlayabilirsiniz.

  Kısaca, kaldıraç tehlikelidir, ne kadar büyük olursa tehlike de o kadar büyür, ne kadar çok kaldıracınız olursa o kadar çok boşta paranız olacaktır hesabınızda ve kendinizi kontrol edemeyip daha çok işlem yapacaksınız. Forex piyasalarında işlem yaparken her zaman en olumsuzu düşünmek zorundasınızdır ve her zaman oyunda kalmanız gerekmektedir. Kaldıraç miktarını arttırdıkça açabileceğiniz işlem sayısı çoğalmaktadır çünkü her bir işlem için daha az para bağlamanızı sağlayacaktır ve siz daha büyük lotlu, daha çok işlemler açarak daha fazla para kazanmak isteyeceksiniz. Ama işler istediğiniz gibi gitmediğinde daha büyük işlemler açtığınız için kaybınız da o kadar hızlı artacaktır.

   Kaldıraç daha fazla para kazanmanızı sağlamaz, sadece daha az parayla daha fazla işlem yapmanıza olanak sağlar. Bu piyasada yanlış bilinen doğrulardan birisi de bu, insanlar kaldıraç miktarı arttıkça daha çok katlanarak para kazanacağını zannetmektedir. Lot miktarı aynı olan işlemlerde kaldıraç miktarı kazancı değiştirmemektedir sadece işlemi açmak için kullandığınız para azalmaktadır. Türkiyede resmi olarak izin verilen kaldıraç oranı 10, çoğu insanın resmi yollardan piyasaya girmesine izin vermemektedir. Çünkü işlem açmak için gereken para miktarı yükselmektedir. Diğer yollardan pu piyasada işlem yapan insanların da özellikle yeni başlayanların 100 kaldıraçtan daha fazla kullanması tavsiye edilmemektedir. Zaten zamanla göreceksiniz ki, gerçekten bu işe emek harcamış insanlar gün geçtikçe daha düşük kaldıraçlar kullanarak işlem yapmaktadırlar.

  Unutmayın forex piyasasında bugün kazanıyorsanız, yarın da kazanacaksınız. Acele etmek için onlarca sebebiniz de olsa, istikrar ve düzen her zaman en önemli noktalarınız olmalıdır.