Erbosan Erciyas Boru Sanayii (ERBOS), 2025’in ilk altı aylık dönemine ilişkin finansal sonuçlarını açıkladığında, ilk bakışta sadece bir “kötü dönem” gibi görünen tablo, aslında çok daha derin ve yapısal sorunlara işaret ediyor. Şirketin 2,3 milyar TL’yi aşan hasılatına rağmen 184 milyon TL gibi devasa bir zarar açıklaması, hikâyenin sadece başlangıcı. Asıl kritik soru, bilançonun derinliklerinde ve nakit akış tablosunun satır aralarında gizli: Erbosan’ın kasasındaki 641 milyon TL, nasıl oldu da altı ay gibi kısa bir sürede 299 milyon TL’ye geriledi? Bu 342 milyon TL’lik nakit erimesi, geçici bir türbülans mı, yoksa şirketin ana damarlarındaki bir kanamanın habercisi mi? Bu Erbosan (ERBOS) 2025 bilanço analizi yazısında, rakamların ardındaki gerçeği, özellikle enflasyon muhasebesinin yarattığı sis perdesini ve şirketin operasyonel nakit üretme kabiliyetindeki endişe verici zayıflığı mercek altına alacağız.

Tablodaki Çatlaklar: İlk Bakışta Erbosan Finansalları

Erbosan’ın 30 Haziran 2025 tarihli konsolide finansal tabloları, bir sanayi devinin karşılaştığı zorlukları net bir şekilde özetliyor. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla %9’luk bir düşüşle 2,35 milyar TL’ye gerileyen hasılat, tablonun sadece görünen yüzü. Asıl endişe verici olan, kârlılık katmanlarındaki erozyon. Brüt kâr, 445 milyon TL’den 251 milyon TL’ye düşerek brüt kâr marjının %17,1’den %10,6’ya gerilediğini gösteriyor. Bu durum, artan maliyet baskılarının veya azalan fiyatlama gücünün açık bir kanıtı. Şirket, 229 milyon TL’lik bir esas faaliyet kârı üretmeyi başarmış olsa da, bu başarı finansman giderleri ve enflasyon muhasebesinin getirdiği yükler altında eziliyor. Sonuç olarak, geçen yılın aynı döneminde 40 milyon TL olan net zarar, bu dönemde dörde katlanarak 184 milyon TL‘ye fırlamış durumda. Varlık tarafında ise toplam varlıklar 4,8 milyar TL’den 4,2 milyar TL’ye gerilerken, özkaynaklar da bu zararın etkisiyle 3 milyar TL sınırının altına inerek 2,87 milyar TL’ye düşmüş. Bu ilk bakış, şirketin hem operasyonel hem de finansal olarak zorlu bir virajda olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor.

Dipnot Dedektifliği: Zararın Baş Mimarı Bulundu

Tabloyu kızıla boyayan 184 milyon TL’lik zararın ardındaki ana suçluyu bulmak için bir dipnot dedektifliği yapmak şart. Gelir tablosunu incelediğimizde, 229 milyon TL’lik Esas Faaliyet Kârı’nın hemen altında iki devasa negatif kalem dikkat çekiyor: -246 milyon TL Finansman Gideri ve -244 milyon TL Net Parasal Pozisyon Kaybı.

1. Dipnot 25: Enflasyon Muhasebesi Darbesi: Enflasyonist ortamlarda uygulanan TMS 29 standardı gereği hesaplanan “Net Parasal Pozisyon Kaybı”, şirketin kâğıt üzerindeki kârını yok eden en büyük etken. Basitçe, şirketin parasal varlıklarının (nakit, alacaklar vb.) parasal yükümlülüklerinden (borçlar vb.) daha az olması durumunda, enflasyonun bu net “açık” pozisyonu eritmesiyle oluşan bir zarardır. Bu 244 milyon TL’lik zarar, şirketin operasyonel performansından bağımsız, tamamen muhasebesel bir etki olsa da, Erbosan’ın iş modelinin yüksek enflasyona karşı ne kadar kırılgan olduğunu gözler önüne seriyor.

2. Niceliksel Etki: Bu iki kalem olmasaydı, Erbosan kârlı bir dönem geçirebilirdi. Ancak bu iki gider, vergi öncesi kârı -189 milyon TL’ye çekerek şirketi zarara sürüklemiştir.

3. Stratejik Anlam: Bu durum, Erbosan yönetiminin sadece üretim ve satışı değil, aynı zamanda bilanço yapısını ve nakit pozisyonunu da enflasyona karşı daha korunaklı hale getirmesi gerektiğini gösteren acı bir ders niteliğindedir. Parasal pozisyon zararı, yönetimin acil eylem planı listesinin en üst sıralarında yer almalıdır.

4. Trend Analizi: Geçen yılın aynı döneminde de 381 milyon TL gibi yüksek bir parasal pozisyon kaybı yaşanmıştı. Bu, sorunun kronikleştiğini ve anlık bir anomali olmadığını gösteriyor.

Nakit Akışındaki Kara Delik: Asıl Tehlike Burada

Eğer enflasyon muhasebesi zararı bir sis perdesi ise, o sisin ardındaki gerçek canavar Negatif Nakit Akışı‘dır. Bir şirketin kâğıt üzerinde zarar etmesi endişe verici olabilir, ancak operasyonlarından nakit üretememesi ve kasasındaki parayı yakması hayati bir tehlikedir.

1. İşletme Faaliyetlerinden Eksi Nakit Akışı: Erbosan, 2025’in ilk altı ayında ana faaliyetlerinden -298 milyon TL nakit yakmıştır (Sayfa 8). Bu, şirketin sattığı mallardan elde ettiği gelirin, operasyonlarını yürütmek için harcadığı parayı karşılayamadığı anlamına gelir. Bu, bir şirketin karşılaşabileceği en temel ve tehlikeli sorunlardan biridir. Kârlılık geri dönebilir, ancak sürekli nakit yakan bir işletme, hayatta kalma mücadelesi verir.

2. Borçluluk Yapısı ve Finansman Riski: Şirketin bilançosunda yaklaşık 1 milyar TL’lik kısa vadeli banka kredisi bulunmaktadır (Sayfa 37, Dipnot 15). Negatif faaliyet nakit akışı, bu borçların çevrilmesini ve faizlerinin ödenmesini zorlaştırır. Ayrıca, şirketin -343 milyon TL’lik net yabancı para pozisyonu açığı (Sayfa 52) bulunmaktadır. Bu, döviz kurlarındaki potansiyel bir artışın, şirketin finansal tablolarına ek bir yük getireceği anlamına gelen önemli bir risk faktörüdür.

3. Kârlılık Marjlarının Seyri: Yukarıda da belirtildiği gibi, brüt kâr marjının %17,1’den %10,6’ya düşmesi, maliyet kontrolünde veya fiyatlama gücünde ciddi bir zayıflamaya işaret etmektedir. Bu operasyonel zayıflık, negatif nakit akışını tetikleyen ana unsurlardan biridir.

Sektörel Baskı ve Stratejik Konum

Erbosan’ın faaliyet gösterdiği demir-çelik ve boru sanayi, doğası gereği oldukça döngüseldir. İnşaat, otomotiv ve genel sanayi üretimindeki yavaşlamalara, emtia fiyatlarındaki ve enerji maliyetlerindeki dalgalanmalara karşı oldukça hassastır. Açıklanan finansal sonuçlar, şirketin bu sektörel baskıları yoğun bir şekilde hissettiğini gösteriyor. 2024 sonunda çinko oksit üretim tesisinin kapatılması (Sayfa 27, Dipnot 2.6) gibi yeniden yapılanma adımları atılmış olsa da, ana iş kolundaki kanama durdurulamamış görünüyor. Şirketin borç azaltma çabası olumlu bir adım olarak okunabilir, ancak operasyonel verimlilik ve pozitif nakit akışı sağlanmadıkça, bu çabalar yetersiz kalacaktır.

Analistin Soğukkanlı Karnesi

• Bilanço Sağlamlığı (3/10): Varlıklar ve özkaynaklar eriyor. En önemlisi, şirketin can damarı olan nakit pozisyonu altı ayda yarıdan fazla azaldı. Bu, bilançonun en zayıf ve en endişe verici noktasıdır.

• Kârlılık (2/10): Tüm kârlılık metrikleri alarm veriyor. Daralan marjlar ve enflasyon muhasebesinin etkisiyle oluşan devasa net zarar, şirketin bu dönemde kârlılık sınavından geçemediğini gösteriyor.

• Nakit Akış Gücü (1/10): Karnenin en zayıf notu. Operasyonlardan sürekli ve yüksek miktarda nakit yakılması, şirketin sürdürülebilirliği önündeki en büyük tehdittir. Bu sorun çözülmeden sağlıklı bir yapıdan bahsetmek imkansızdır.

• Stratejik Yönelim (4/10): Borç azaltma gibi olumlu adımlar olsa da, enflasyona karşı kırılganlık ve operasyonel nakit üretememe gibi temel stratejik zayıflıklar devam ediyor. Yönetimin bu nakit kanamasını durduracak acil ve etkili bir plan sunması gerekiyor.

Sonuç ve Stratejik Perspektif

Erbosan (ERBOS) için 2025 ilk yarı bilançosu, açık bir şekilde “kötü” bir tablo sunmaktadır. Kâğıt üzerindeki zarar, büyük ölçüde enflasyon muhasebesinden kaynaklansa da, bu durum temel operasyonel zayıflıkları gizlememelidir. Asıl tehlike, şirketin ana işinden para kazanamaması ve sürekli nakit yakmasıdır. Bu durum, borçluluk ve döviz kuru riskleriyle birleştiğinde, şirket için riskleri artırmaktadır. Mevcut yatırımcılar için bu rapor, pozisyonlarını yeniden gözden geçirmeleri için ciddi bir uyarı niteliğindedir. Potansiyel yatırımcılar için ise, Erbosan’ın operasyonel nakit akışını sürdürülebilir bir şekilde pozitife çevirdiğini ve kârlılığını yeniden tesis ettiğini görene kadar temkinli bir bekleyiş daha mantıklı bir strateji olacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Erbosan neden bu kadar yüksek ciroya rağmen zarar etti?
   Zararın ana sebebi, 229 milyon TL’lik faaliyet kârının, 246 milyon TL’lik finansman giderleri ve TMS 29 enflasyon muhasebesi kaynaklı 244 milyon TL’lik “Net Parasal Pozisyon Kaybı” ile silinmesidir. Bu durum, şirketin operasyonel kârının finansal yükleri ve enflasyonun etkisini karşılamaya yetmediğini göstermektedir.

2. Erbosan’ın nakitleri neden bu kadar hızlı eridi?
   Nakit erimesinin temel nedeni, şirketin ana faaliyetlerinden 298 milyon TL negatif nakit akışı üretmesidir. Yani, operasyonlarını sürdürmek için harcadığı para, sattığı ürünlerden kazandığı paradan daha fazladır. Bu operasyonel kanama, nakit rezervlerinin hızla tükenmesine yol açmıştır.

3. Enflasyon muhasebesi olmasaydı şirket kâr eder miydi?
   Net parasal pozisyon kaybı olan 244 milyon TL’lik kalem olmasaydı, şirketin vergi öncesi zararı çok daha düşük, hatta kâra yakın olabilirdi. Ancak 246 milyon TL’lik finansman gideri hâlâ büyük bir yük olarak kalacaktı. Dolayısıyla, sorun sadece muhasebesel değil, aynı zamanda yüksek borçluluk maliyetleriyle de ilgilidir.

4. Erbosan için şu anki en büyük risk nedir?
   En büyük ve en acil risk, sürdürülebilir negatif faaliyet nakit akışıdır. Bir şirketin sürekli nakit yakması, borçlarını ödeme ve yatırımlarını finanse etme kabiliyetini ortadan kaldırır. Bu durum, şirketin finansal sağlığı için en temel tehdittir.

5. Bu bilanço sonrası ERBOS hissesi için ne düşünülmeli?
   Bu analiz bir yatırım tavsiyesi olmamakla birlikte, raporun önemli risklere işaret ettiğini belirtmek gerekir. Özellikle nakit akışındaki negatif seyir ve kârlılıktaki sert düşüş, hisse üzerinde baskı yaratabilecek temel unsurlardır. Yatırımcıların karar verirken bu riskleri dikkatle değerlendirmesi kritik önem taşır.

Meydan Okuma: Analiz Masası Sizde

Bizim merceğimizden görünenler bunlar. Peki sizin radarınıza takılan farklı bir sinyal var mı? Bu analize katılmadığınız veya eklemek istediğiniz bir nokta varsa, yorumlarda meydan okumanızı bekliyoruz. En iyi analiz, kolektif akılla yapılandır.

Yasal Uyarı

Burada yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Bu sitede ve bu yazıda yer alan görüş ve düşünceler, yalnızca bilgilendirme ve eğitim amaçlı olup, kişisel yatırım kararlarınız için yeterli olmayabilir. Yapılan analizler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu yazı, yapay zeka tarafından finansal rapor verileri yorumlanarak oluşturulmuştur.

İletişim

Finansal analiz ve yorumlarımı X (Twitter) hesabımda da düzenli olarak paylaşıyorum. Takip etmek ve anlık değerlendirmelerden haberdar olmak için: https://x.com/y_etreabc