Forex, dünyanın en büyük ve en hızlı hareket eden marketidir. En basit tabiriyle, doviz alıp satmaktır, aslında bu kadar basit. Siz herhangi bir şekilde herhangi bir yerden elinizdeki para birimiyle başka bir para birimini satın aldığınızda forex işlemi yapmış oluyorsunuz. Ya da başka bir ülkeye gidip oranın para birimini türk lirası ile aldığınızda forex işlemi yapmış oluyorsunuz. Aynı şekilde altın aldığınızda, petrol aldığınızda da. Yaklaşık 180 adet birim vardır piyasada ve bunların birbiriyle yapılan takasları forex piyasasını oluşturmaktadır. Forex piyasasında günlük işlem miktarı yaklaşık olarak 5 trilyon dolar. Yani ne kadar büyük olduğunu hayal bile edemiyoruz.

   Forex’in geçmişindeki önemli tarihlerden birisi 1940 yılındaki Bretton Woods anlaşmasıdır. 1944 yılında 44 ülkeden 700 yekili buluşup 1 ons altını 35 dolar olarak belirlemiştir. Yani altına dönüştürebilen tek para birimi dolar olmuştur. 1946 yılında da birçok ülkenin imzasıyla IMF kurulmuştur. Neden Amerika’nın dünyanın süper gücü olduğu konusunda incelenmesi gereken tarihlerden biridir. Fakat 1971 yılına gelindiğinde Amerika’da başlayan ekonomik sıkıntılar bu anlaşmanın da sonunu getirmiştir. Nixon yönetimi Brexton anlaşmasını sona erdirerek tüm dünya paralarının karşılığı dolar olmuştur. Sadece diğer para birimleri değil, altın, petrol, pamuk gibi varlıklar da dolara karşılık gelecek şekilde paralandırılmıştır. Bu sürecin devamında mecburi ve para kazanma amaçlı forex işlemlerinden dolayı günümüzdeki forex piyasası şekillenmiştir.

   Peki kimler forex piyasasında mecburi işlem yapıyor. Önrek olarak Ford, Coca Cola gibi firmaları ele alalım. Coca cola tüm dünya ülkelerinde kola satmakta ve kar etmektedir. Marka değeri olan paranın bir şekilde amerikaya aktarılması gerektiğinde forex piyasasını kullanmaktadır. Kapitalizm her zaman servet sahibinin daha çok para kazanmasını sağlayacak bir yol bulmaktadır. Zaten satışlarla para kazanan Coca Cola, kazandığı parayı anavatanına aktarırken daha çok para kazanabilmek için paranın aktarılacağı ülkenin dolara karşı en değersiz zamanını seçmeyi tercih eder. Aynı şekilde Ford da, çinden bir araba parçası alması gerektiğinde, doların yen karşısında en değersiz olduğu zamanda almayı ve doların yen karşısında en değerli olduğu zamanda parasını aktarmayı tercih eder. Bunlar basit iki örnek de olsa, firmalar, bankalar mecburi forex işlemleriyle bu piyasanın devamlılığını ve işlem hacmini sağlamaktadır.

  Peki kimler forex piyasasında para kazanarak işlem yapıyor. Sizler, sizin gibi insanlar. Finans üzerine kurulu kurumlar. Bu insanlar da piyasanın analizini yaparak bir para birimini alıp, diğerini satarak bu işlemlerden para kazanmaya çalışıyorlar. Sadece para kazanmak için de yapılmıyor bu işlem aslında, nasıl günümüz Türkiye’sinde insanlar borç verirken dolar ya da altın olarak veriyorsa, servet sahipleri de, ellerinde değerin kaybolmaması için yani parasını korumak için de forex işlemi yapabiliyor. Günümüzdeki piyasa şartlarında para birimleri hariç, benzin, altın, gümüş hatta pamuk gibi ürünleri alıp satabiliyorsunuz ve bu işlemleri hafta sonları hariç 24 saat yapabiliyorsunuz. Bunun sebebi de dünya üzerindeki borsaların açılış ve kapanış saatlerinin tüm 24 saati dolduracak şekilde olmasıdır. Türkiye saatine göre borsaların açılış ve kapanış saatlerine bakarsak ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız;

   Yani piyasa pazar gecesi 24:00da açılıyor ve cuma gece 24:00da kapanıyor. Aslında pazar gecesi açılış saati Sydney’de sabah 8’e, cuma gecesi 24:00’da New York’da akşam 5’e denk gelmektedir. Yukarıdaki borsalar kendi yerel saatlerine göre sabah 8de açılıp akşam 5’de kapanmaktadır. Türkiye saatine göre en yüksek hacim New York borsasından dolayı 16:00 ile 24:00 arasında gerçekleşmektedir.

   Aslında her şey tamamen dijital olarak gerçekleşiyor. Zaten dünyadaki tüm paranın sadece %15 civarının basılı, fiziki olarak bulunması da bunu açıklar. Piyasada bulunun her şeyin bir paritesi var.  (EURUSD, USDJPY, USDTRY, XAUUSD gibi). Örneğin yaygın olarak kullanılan dolar dediğimizde biz USDTRY demiş oluyoruz. Yani 1 usd (dolar) eşittir 5.70 türk lirası gibi. Bu mantıkla gidecek olursanız tüm paritelerin birbiri arasındaki ilişkiyi çıkarabilirsiniz. Örneğin XAUUSD (altın), 1 ons altın eşittir 1550 usd gibi. Biz USDTRY aldığımızda türk lirası satıp yerine dolar almış oluyoruz ya da tam tersini düşündüğümüzde USDTRY sattığımda dolarımızı satıp türk lirası almış oluyoruz.

   Fakat forex piyasasına fiziki alım satım ya da hisse alımı gibi düşünemeyiz. Çünkü forex piyasanın temeli kaldıraça dayanmaktadır ve kaldıraç sistemi işin içine girdiğinde bir yön belirtilmek zorunda kalıyoruz. Kaldıraç sistemini ileriki yazılarımızda detaylı olarak inceleyeceğiz ama kaldıraçlı işlemlerde, işlem yükseleceği ya da düşeceği belirtilerek açılmak zorundadır. Bunun her ne kadar elinizdeki paranın belki de 500 katı işlem yapmanıza olanak sağlasa da, elinizdeki parayı hızlıca kaybetmenize de sebep olabilecek bir sistemdir. Bundan dolayı fiziki işlemler gibi düşünemeyiz ve bundan dolayı forex piyasası inanılmaz hızlı ve devasa bir piyasasıdır.

   Yani en basit haliyle, bizim gibi insanların gözünden forex piyasasında yapılan tek şey bir paritenin yükseleceğini ya da düşeceğini analiz ederek işlem açmak. İşlemi açtığınız yönde ilerlerse para kazanılıyor, tersi yönde ilerlerse para kaybediliyor. Bir önceki yazımda da bahsettiğim gibi teoride her ne kadar sadece yöne göre işlem açmak ve para kazanıp, kaybetmek de olsa, pratikte bambaşka bir dünya forex.

  Kısaca toparlayacak olursak, forex bir değerin (para birimleri, altın, petrol, gümüş, pamuk vb.) yükseleceğini ya da düşeceğini analiz ederek para kazanılabilen bir yatırım çeşidir. Diğer tüm piyasalara göre devasa derecede büyük ve hızlıdır. Mecburi forex işlemlerinden dolayı manipüle edilemeyeceği düşünülür. Hafta içinde 24 saat aktif olarak uyumayan bir piyasadır. Bizim gibi insanların hayal edemeceği kadar büyük paralar dönmektedir piyasada ve biz de bir yatırımcı olarak, bu büyük denizde bir su damlası olarak, suyun akışını tahmin edip para kazanmaya çalışıyoruz. Sizin ya da benim gibi insanların bu piyasada belki de 30 yılda kazanacağı 1 milyon dolar gibi bir rakam, bu büyük denizde herhangi bir balığı ürkütmeye bile sebep olmayacaktır.